Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, alan adı tahsis işlemlerine köklü değişikliklere gidildiğine dikkati çekti ve ‘com.tr’, ‘org.tr’ ve ‘net.tr’ uzantılı alan adlarının belgesiz olarak tahsis edilmeye başlandığını, alan adı tahsis işleminin de kolaylaştırıldığını bildirdi. Karaismailoğlu, “Eylül 2022’ye kadar yaklaşık 450 bin adet olan ‘.tr’ uzantılı kayıtlı alan adı sayısı TRABİS’in devreye alınması ile birlikte ilk 24 saatte yaklaşık 110 bin artışla 560 bine ulaştı. 3 ay gibi kısa sürede ‘.tr’ uzantılı alan adı sayısı yaklaşık yüzde 67 artışla 750 bin seviyesine çıktı” dedi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, TRABİS Lansman törenine katıldı. Törende konuşan Karaismailoğlu, Haziran 2022 sonu itibariyle Türkiye’nin, toplam internet kullanıcısı sayısı açısından tüm dünya ülkeleri arasında yapılan sıralamada ilk 20 ülke arasında, Avrupa ülkeleri arasında ise ilk 5 ülke içerisinde yer aldığını söyledi.

Karaismailoğlu, “Bu kadar yüksek internet kullanım oranlarının olduğu ülkemizde, etkin ve sürdürülebilir rekabet için gerekli koşulların sağlanması, tüketicilerin/kullanıcıların hak ve menfaatlerinin korunması için gerekli tedbirlerin alınması, toplumun internetin risklerinden korunması, daha güvenilir, etkin ve bilinçli internet kullanımının yaygınlaştırılması ve sürekli gelişmekte olan internet endüstrisi içinde internet alan adı sistemine de önemli görevler düşmektedir” ifadelerini kullandı.

ALAN ADI TAHSİS İŞLEMLERİNDE KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLDİ

Ulaştırma ve altyapı Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından alan adlarına ilişkin mevzuat çalışmaları neticesinde alan adı tahsis işlemlerinde köklü değişikliklere gidildiğini aktaran Karaismailoğlu, şöyle devam etti:

“Yani Türkiye, her alanda olduğu gibi, internet alanında da hem gelişim hem de milli kazanımlar için iktidarımız ile ileri görüşlü, ortak aklı önemseyen ve devlet profesyonelliğini olması gerektiği gibi uygulayan bir anlayışı hayata geçirmiştir. Çok paydaşlı kültürün geliştirilmesi amacıyla internet toplumunu oluşturan özel sektör, sivil toplum, akademi ve hükûmet temsilcilerinin alan adı yönetimine katılımının sağlandığı toplantılar düzenlenerek ilgili tarafların görüşleri alındı. Öncelikli olarak rekabetçi ve serbest bir pazar oluşturulması amacıyla alan adı yönetimi ve alan adı satış hizmetleri birbirinden ayrıldı. Bir başka ifade ile alan adları ile ilgili müşterilere yönelik işlemlerin yapılmasını sağlayan ‘Kayıt Kuruluşları’ ile ‘TRABİS’ yani ‘.tr’ alan adı sistemini yöneten kayıt otoritesi ayrıldı. Bu değişiklikle tüketici haklarının korunması, hizmet kalitesinin yükseltilmesinin teşvik edilmesi, serbest ve etkin rekabet ortamının sağlanması ve korunması hedeflendi. Yine, bu modelin doğal bir sonucu olarak alan adı sahiplerine sahip oldukları alan adını Kayıt Kuruluşları arasında transfer olanağı da yeni düzenlemelerle sağlandı. Düzenlemelerin getirdiği en önemli yeniliklerden biri, TRABIS öncesi süreçte belgeli olarak tahsis edilen ‘com.tr’, ‘org.tr’ ve ‘net.tr’ uzantılı alan adlarının belgesiz olarak tahsis edilmeye başlanmasıdır. Böylece alan adı tahsis işlemi de kolaylaştırılmış oldu. Bunun sonucu olarak da Eylül 2022’ye kadar yaklaşık 450 bin adet olan ‘.tr’ uzantılı kayıtlı alan adı sayısı TRABİS’in devreye alınması ile birlikte ilk 24 saatte yaklaşık 110 bin artışla 560 bine ulaştı. Bugün itibariyle 3 ay gibi kısa bir sürede ülkemize ait ‘.tr’ uzantılı alan adı sayısı yaklaşık yüzde 67 artışla 750 bin seviyesine çıktı. Geride bıraktığımız 20 yılda olduğu gibi sayısız yeniliği, hizmeti milletiyle buluşturan, Türkiye’nin uluslararası itibarını geliştirmeye yönelik, tarihi adımlar atan ve Cumhuriyet tarihinde her alanda rekorlar kırmaya alışık olan bizler, bu alanda da bir ilki sizlerin kullanımına sunmak için oldukça heyecanlıyız.”

ALAN ADLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER ARTIK DAHA GÜVENLİ VE HIZLI

Bu yenilikle birlikte “.tr” uzantılı alan adlarının sayısının önemli ölçüde artacağını şimdiden öngördüklerini aktaran Karaismailoğlu, “Bakanlık olarak yaptığımız düzenlemeler ile alan adı uyuşmazlıklarının sektörün doğasına uygun bir şekilde hızlıca sonuçlandırılabilmesi için uluslararası uygulamalarla da uyumlu olarak uyuşmazlık çözüm mekanizması kurulmasını sağladık. Bu yeni mekanizma ile alan adları ile ilgili ihtilaflar daha kısa sürede ve konunun uzmanı hakemler tarafından çözümlenebilmektedir. Günümüze kadar herhangi bir mevzuatı olmayan bu alan, düzenleyici bir çerçeveye kavuştu. Yaptığımız çalışmalarla alan adları ile ilgili işlemler artık daha güvenli ve hızlı bir zemine oturdu” dedi.

“.TR” UZANTILI ALAN ADLARINA OLAN TALEP ARTACAK

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, sayısallaşma etkileri her an hissedilen çağda siber güvenliğin göz ardı edilemeyeceğine vurgu yaparak, “TRABİS’in açılışı ile birlikte itibarımızı korumak adına da çok önemli bir adım attık. TRABİS ile temel olarak ‘.tr’ uzantılı alan adları tahsisi, mümkün olduğunca çevrim içi ve belgesiz yapılacak. Bundan önce, ‘.tr’ uzantılı alan adlarının sıkı kurallar altında tahsis edilmesi, alan adı ücretlerinin yüksek olması, bürokratik işlemlerin fazla olması gibi durumlar söz konusuydu. Binlerce kişi ‘com.tr’ yerine ‘.com’ uzantılı alan adlarını satın alıyor ve milyonlarca dolar yurt dışındaki özel şirketlere gidiyordu. TRABİS ile bu sorun ortadan kalktı. Artık ‘.tr’ uzantılı alan adlarına olan talep artacak” değerlendirmesinde bulundu.

DÜNYADA DİJİTAL DÖNÜŞÜME YAPILAN HARCAMA 2023’TE 2,3 TRİLYON DOLARA ULAŞACAK

Teknolojinin sadece bugün için değil geleceği yapılandırmak içinde gerekli olduğuna işaret eden Karaismailoğlu, bilişim ve yapay zeka sistemlerine yönelik küresel harcamanın 2025 yılında 190 milyar dolarlık hacme ulaşmasının beklendiğini kaydetti. Dünya genelinde dijital dönüşüm hizmetlerine yapılan harcamaların 2023’te 2,3 trilyon dolara ulaşmasının öngörüldüğüne dikkati çeken Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, bu noktada, başkaları tarafından üretilen ürünleri kullanarak uzun vadede söz sahibi olunmasının mümkün olmadığını söyledi. Bunun bilinciyle özellikle haberleşme ve savunma gibi yüksek teknolojiye dayalı sektörler için üretim çalışmalarına devam ettiklerini ifade eden Karaismailoğlu, şunları dedi:

“Her 10 yılda bir yaşanan, ancak metaverse, NFT, blokzincir ve kripto para kullanımı gibi yeniliklerle daha da kısalan büyük sıçramalara hem altyapı hem de vatandaşlarımız açısından en iyi şekilde hazırlanıyoruz. Bu çalışmaların başında, haberleşme teknolojilerinde millî uygulama ve çözümler ilk sırada yer alıyor. 2021 yılında Türksat 5B ve 5A’yı uzaya fırlatarak kaydettiğimiz tarihi mesafeyi, 2023 yılında, tamamen yerli ve millî imkânlarla geliştirilen Türksat 6A’yı yine uzaya fırlatarak yeni bir tarihi adımla pekiştireceğiz. 5G alanında da hatırı sayılır pek çok çalışmayı eş zamanlı olarak yürütüyoruz. 5G Çekirdek Şebeke, 5G Sanallaşma ve Yazılım Tanımlı Ağ ve 5G Radyo gibi projelerin hayata geçmesiyle sadece insanları değil, nesneleri de birbirine daha hızlı bağlayacağız. Mobil operatörlerimizin 5G’ye hazırlık yapabilmeleri için, yerli ve yabancı üreticiler tarafından geliştirilen ürünleri mobil şebekelerinde denemeleri için birçok süreli izin verdik. İstanbul, Ankara ve İzmir dahil olmak üzere, 18 ilimizde denemelere devam ediyoruz. İstanbul Havalimanı’nı 5G’li havalimanı yaptık. Önümüzdeki günlerde bu tür kampüslerde 5G çalışmaları yapmaya devam edeceğiz. 5G alanında sağlanan her gelişme, bir üst teknoloji olan 6G’nin zeminini de oluşturuyor. ULAK ve eSIM aracılığı ile hayata geçirdiğimiz çalışmalarla 5G’yi yerli ve milli imkanlarla kullanan sayılı ülkeler arasına gireceğimizi de hatırlatmak isterim. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla temelli büyüme sürecinde olan ve ekonomide tarihi dönüşümü yaşayan ülkemizin hedeflerine çok daha hızlı şekilde ulaşması için 5G’nin sunacağı altyapı gücünün farkındayız. 5G ile ilgili çalışmalarımızla eş zamanlı olarak 6G ile ilgili gerekli tüm adımları da büyük bir titizlikle, ortak akılla atıldığını belirtmek istiyorum. Ülkemizin bu alanda hayata geçirdiği tüm çalışmalar, attığı tarihi adımların aslında çok uzak olmayan bir zaman diliminde Türkiye’ye; robotik ve otomasyon, yapay zeka, sınır bilişim, nesnelerin interneti, blok zincir, kuantum bilişim gibi alanlarda yatırım olarak dönecektir.”

DİJİTAL YOLLARI ÇEŞİTLENDİRDİK

Karaismailoğlu, Bakanlık ve BTK olarak tüm paydaşlarla birlikte Türkiye’nin dijital yollarını inşa ettiklerini ve çeşitlendirdiklerini, daha da yetenekli hale getirdiklerini belirterek, “2023 Stratejik Vizyonumuzda da yer alan bilgi ve iletişim teknolojilerine ilişkin hedeflerimiz; ekonomimizi küresel ilk on içerisinde konumlandırmayı, bilgi-tabanlı bir topluma dönüşmeyi, bilgi ve iletişim teknolojileri için uluslararası bir merkez haline gelmeyi, bilgi ve iletişim teknolojileri tabanlı ekonomik büyümeyi sürdürmeyi ve herkes için yüksek hızlı genişbant erişim sağlamayı kapsıyor. Dijital ekonomi, iletişim altyapısı ve hizmetlerine hızlı erişim ve bunların verimli kullanılmasına dayanmaktadır. Mobil iletişim hizmetleri, fiber altyapı ve genişbant internet hizmetleri, birçok farklı hizmet türünde dünyayla rekabet edebilir bir seviyeye geldi” dedi.

E-TİCARET HACMİ 348 MİLYAR TL’YE YÜKSELDİ

Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörüne yaşanan gelişmelere de değinen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 2022 yılının ilk 6 aylık döneminde e-ticaret hacminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 116’lık artışla 348 milyar TL olarak gerçekleştiğini dile getirdi. 2003 yılında 23 bin olan genişbant internet abone sayısının bugün 91,3 milyona ulaştığının altını çizen Karaismailoğlu, “Nüfusumuza göre baktığımızda sabit genişbant yaygınlık oranı yaklaşık yüzde 22,2 iken mobil genişbant yaygınlık oranı yüzde 86 ye yaklaşmıştır. Toplam internet abone sayısındaki yıllık artış yüzde 4,5 olarak gerçekleşti. Fiber abone sayımız 5,2 milyonu aşmış ve yıllık olarak yüzde 20’den fazla büyüme gösterdi. Fiber altyapı açısından ise, fiber uzunluğu, 488 bin kilometreye ulaşmış ve bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 10 oranında artış gerçekleşti. Bu uzunluğu daha da artırmak için yoğun çaba gösteriyoruz. Ayrıca, genişbant aboneliklerinin özellikle de fiber internet aboneliklerinin yaygınlaştırılması Bakanlığımızın öncelik verdiği konulardan biridir” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yerli ve milli üretime büyük bir önem verdiğine vurgu yapan Karaismailoğlu, bu kapsamda orta ve uzun vadede özellikle haberleşme, savunma gibi yüksek teknolojiye dayalı sektörlerde yerli ve milli imkanlarla üretim yapabilen ve kendi kendine yeten bir ülke durumuna gelmeyi hedeflediklerini aktardı. Bakanlığın gündeminde 5G ve ötesi teknolojiler bulunduğunu dile getiren Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, 5G’de yerli ve milli ürün tedariki hususlarında üniversitelerle ve sanayi ile iş birliği sağlayarak tüm paydaşları bir araya getiren projelerle sektör ihtiyaçlarına göre çalışmalara yön verdiklerini söyledi. Bilgi teknolojileri sektörünün geleceğini yerli üretim, yüksek teknoloji ve küresel marka başlıklarında ele aldıklarını vurgulayan Karaismailoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Ülkemizi yüksek teknoloji üretim üssü haline getireceğiz. Yerli üretimi teşvik etmek amacıyla Bakanlığımız ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumuz koordinasyonunda OSTİM bünyesinde, Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi’ni kurduk. HTK üyesi 14 firma ve 3 mobil işletmeci ile ‘Uçtan Uca Yerli ve Millî 5G Haberleşme Şebekesi (UUYM5G) Projesi’ çalışmalarına başladık. 2021 yılı Mart ayı itibariyle ilk fazı tamamlanan projede, 5G altyapıları için kritik öneme sahip 5G çekirdek şebeke, 5G baz istasyonu, 5G’ye özel yönetim, servis ve yazılım ürünleri geliştiriyoruz. Projenin önemli bir aşamasını da 23 Haziran 2021 tarihinde tamamladık. Ürünlerin Ar-Ge süreçleri tamamlandı, prototipleri hazırlandı, şimdi ürünlerin ticari birer ürün olarak kullanılması için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Projenin ikinci fazında da yerli ürünlerin üretimlerini gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin teknolojiyi sadece tüketen değil, asıl olarak tasarlayan, geliştiren, üreten ve dünyaya pazarlayan bir ülke haline gelmesini hedefliyoruz. Bu hususta ülkemizin 5G ve ötesi konularında ihtiyaç duyduğu nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine de ayrı bir önem veriyoruz. 5G ve Ötesi Ortak Lisansüstü Destekleme Programı’nı hayata geçirdik. Yine Bakanlık ve BTK olarak, kurmuş olduğumuz BTK Akademi aracılığıyla; çocuklarımıza gençlerimize bilişim alanında yazılım, donanım, siber güvenlik gibi farklı kategorilerde ücretsiz eğitimler veriyoruz.”

EĞİTİM PORTALINA KAYITLI KULLANICI SAYISI 1 MİLYONU GEÇTİ

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, BTK Akademi Kariyer Zirvesi 22 kapsamında gençleri kariyerinde önemli bir noktaya gelen yöneticilerle bir araya getirdiklerini belirterek, eğitim portalına kayıt yaptıranların sayısının günden güne arttığını, eğitim portalının 1 milyonu geçen kayıtlı kullanıcısı bulunduğuna işaret etti. “Teknolojik gelişmeler ve kullanım yaygınlığı ile birlikte, siber güvenlik riskleri de giderek artıyor, çeşitleniyor” diyen Karaismailoğlu, siber güvenliğin, milli güvenliğin bir parçası ve ülkelerin refahını doğrudan etkileyen bir faktör haline geldiğine dikkati çekti.

2 BİN 575 YERLEŞİM YERİNE 4,5G HİZMETİ GÖTÜRDÜK

Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi bünyesinde ülke çapında 2 bin 100’ü aşkın SOME’lerimiz, ve 6 bin 500’e varan siber güvenlik uzmanlarımız ile 7/24 yürütülen etkin çalışmalarla siber vatanımızı koruyoruz. Orta yaş ve üstü kuşaklar, Türkiye’nin elektronik haberleşme alanında neler yaşadığını, nerelerden geçerek buraya geldiğini gayet iyi biliyor. Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün hacmi 2003 yılında 20 milyar TL seviyesinde iken sektör büyüklüğü geçtiğimiz yıl, bir önceki yıla göre yüzde 41 artarak yaklaşık 266 milyar TL’ye erişti. Kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerle iş birliği içinde ‘Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı’nı hazırlandık. Evrensel hizmet projeleri ile 2 bin 575 yerleşim yerine 4,5G hizmeti götürdük. 1600 yerleşim yerine daha evrensel hizmeti götürme çalışması devam ediyor. Tamamen yerli ve milli imkanlarla yapılan çalışmalar neticesinde ULAK 4.5G baz istasyonunu geliştirdik” diye konuştu.

E-DEVLET KAPISINI KULLANAN KİŞİ SAYISI 61,5 MİLYONU AŞTI

Vatandaşların daha şeffaf bir şekilde kamu hizmetinden faydalanmasına katkı sağlayan E-Devlet Kapısı ile 937 kurumun 6 bin 732 hizmetinin elektronik ortamda sunulduğunu belirten Karaismailoğlu, E-Devlet Kapısını kullanan kişi sayısının 61,5 milyonu aştığını dile getirdi. “Vatandaşlarımız artık kamu binalarına gitmeden sadece tek tıkla, birçok hizmete kolaylıkla erişebiliyor” diyen Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, “Hiç kimsenin şüphesi olmasın ki ulaşımda olduğu gibi ülkemizin haberleşme altyapısını da devlet aklıyla planlıyor, akademik, bilimsel zeminde değerlendiriyor ve kamu-özel sektör iş birlikleriyle hayata geçiriyoruz. Ülke menfaatlerimizi gözeterek hem ulaşım hem de iletişim sektörlerinin gelişmesi için gereken her türlü çalışmanın gereğini yapmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.